ความรู้คันเบ็ด

ความรู้คันเบ็ด

คันเบ็ดเป็นอุปกรณ์ที่ต้องคิดถึงเป็นอันดับแรกๆ สำหรับการตกปลาทุกรูปแบบ โดยความพิเศษของคันตีเหยื่อปลอมคือ มีขนาดที่เล็ก และน้ำหนักที่เบา โดยหลักๆ คันเบ็ดจะแยกออกเป็น “เบทคาสติ้ง (Casting Rod)” กับอีกประเภทคือ “สปินนิ่ง (Spinning Rod) และคันเบ็ดยังแยกเป็นคันสเปคอเมริกา กับ ญีปุ่นด้วย ทั้งที่จริงๆ แล้วผลิตประเทศอื่นก็มีเยอะเต็มไปหมด

คนไทยเรียก Spinning Rod ว่า “คันสปิน” ส่วน Casting Rod เรียกว่า “คันเบท”

ความยาวของคัน

หน่วยฟุตจะเป็นหน่วยที่ได้รับความนิยมในการบอกความยาวของคันเบ็ด จะว่าไปเป็นหน่วยสากลเลยก็ได้ และคันเบทกับ คันสปิน จะนิยมใช้ความยาวที่ต่างกันด้วยนะ 
Casting Rod : จะนิยมใช้ที่ 6 – 6.8 ฟุต แบบ 1 ท่อน หากยาวกว่านี้จะไม่ค่อยได้รับความนิยมกัน ไม่ว่าจะตีหมายแบบไหนก็จะใช้ยาวประมาณนี้ และจากความเห็นส่วนตัวถ้าคันเบสยาวเกิน 7.6 ฟุตจะตียาก มีโอกาสตีแล้วสายฟูสูงมาก 
Spinning Rod : จะชอบใช้ยาว 7 – 8 ฟุต แบบ 1 – 2 ท่อน สำหรับหมายขนาดกลางจนถึงใหญ่มาก และไม่เกิน 6 ฟุต คันเรียวๆ เล็กๆ หรือที่เรียก Ultra Light ..ส่วนใครชอบตีไกลเอาโล่ จัด 8 ฟุตขึ้นไปเลยไม่ผิดหวังแน่

• 
  
  
  

  Line Weight

  
  ต่อจากความยาวคัน สิ่งที่นักตกปลามือใหม่มักจะถามกันคือ Weight แต่จริงๆ แล้ว ตามตารางข้อมูลของคันเบ็ด จะมีคำว่า Weight (น้ำหนัก) ที่บอกคุณสมบัติเอาไว้อย่างน้อยๆ ก็ 3 อย่างคือ Line Weight, Lure Weight และ Rod Weight แต่ไม่เป็นไรรู้จักแค่ Line Weight ไปก่อน และหน่อยวัดที่เป็นสากลคือปอนด์ (LB.) ต่อไปเป็นตัวอย่างของ Line Weight แต่บอกไว้ก่อนว่าแต่ละค่ายผลิตจะมีตัวเลขที่ต่างกันนิดหน่อยอันนี้เป็นแค่ ตัวอย่าง
  Line Weight 2 – 6 : ไม่ค่อยมีกับ Casting Rod ส่วนใหญ่เป็นคันสปินและมี Power แบบ UL (Ultra Light)
  เพิ่งจะได้รับความนิยมได้ไม่นานสำหรับนักตกปลาชาวไทย ส่วนสายก็ PE 0.5 – PE1 (ผมเล่นไม่ได้ มือหนัก)
  Line Weight 6 – 12 : สำหรับคันสปินตกปลาน้ำจืด ถือว่าแข็งแล้วนะ เป็นเวทที่ตกได้ทั่วไปเลย แต่ถ้าเวทประมาณนี้และเป็นคันเบท ถือว่าคันอ่อนมาก ถือเป็น UL ของคันเบทเลย ใช้สายประมาณ PE 1 – PE 2 (คันสปิน) ใหญ่กว่านี้ตีไม่ค่อยออก ส่วนคันเบทก็ PE 2 ก็ยังตีได้สบาย
  Line Weight 10 – 17 : มาถึงเวทระดับนี้ ไม่ค่อยเจอในคันตีเหยื่อปลอมสปิน แต่ถ้าเป็นคันเบทถือว่าเป็นเวทครอบจักรวาล น้ำจืด น้ำกร่อย ตกได้ทุกที่ ปลาขังยันเขื่อน สายที่ใช้ก็ PE1.5 – PE3 (คันเบท) ส่วนคันสปินไม่ข้อพูดถึงนะครับ เวทระดับนึ้คงไม่ค่อยนิยมกัน
  Line Weight 12 – 20 : เริ่มเป็นงานเฉพาะทางแล้ว โดยเวท 12 – 20 ถือว่าแข็งสำหรับงานน้ำจืด แต่ก็นิยมใช้ตกหมายที่คิดว่าต้องเจอกับปลาใหญ่ หรือหมายที่มีอุปสรรคใต้น้ำเยอะหน่อย เช่นเขือน หรือบ่อบัว เป็นต้น แต่ก็มีน้าๆ บางท่านชอบใช้คันแข็งๆ ก็เอามันไปตกได้ทุกที่เหมือนกัน สายที่ใช้ก็ PE2 – 4 (คันเบท)
  
  สำหรับเวทใหญ่ๆ ที่พบก็ 12 – 25 แข็งมากๆ แล้วสำหรับงานน้ำจืด หากเวทมากกว่านี้ไม่แนะนำ เพราะเอามาตกน้ำจืดรับประกันได้เลยว่าไม่สนุก เพราะวัดทีปลาแทบจะลอยขึ้นบก

ความหมาย Power เอาไว้เป็นประโยชน์ในการเลือกคันมาใช้

• UL = Ultra Light
• ExL = Extra Light
• L = Light
• ML = Medium Light
• M = Medium
• MH = Medium Heavy
• H = Heavy
• ExH = Extra Heavy
• UH = Ultra Heavy

จากภาพจะเห็นว่าที่โคนคันจะมีการบอก Line Weight , Lure Weight และความยาวคัน รวมทั้ง Action, Power เ

• อาไว้ด้วย โดยทุกอย่างถูกรวมเป็นรหัสไว้ “LEC66MF” ซึ่งก็คือ
• LEC = รุ่นคันเบ็ด LEGEND ELITE Casting Rod ในทางกลับกันถ้าเป็น LES ก็จะเป็น Spinning Rod
• 66 = คันยาว 6.6 ฟุต แต่บางยี้ห้อจะบอกเลยว่า 6’6″
• MF = คือคัน Power “M” และ Action “F” บางยี้ห้อก็บอกคำเต็มนะครับ บางทีก็ใส่ทั้งรหัส และเต็มก็มี

 สุดท้ายสิ่งที่ไม่เคยถูกเขียนลงบนคันเบ็ดคือ Rod Weight ซึ่งก็ไม่รู้ว่าทำไมเหมือนกัน ทั้งที่มันสำคัญสำหรับคันตีเหยื่อปลอม ^ ^ สิ่งเหล่านี้นักตกปลาต้องหาข้อมูลเอาเองเมื่อจะเสียเงินซื้อคันดีๆ มาใช้และอย่างที่กล่าวไว้ตอนแรกๆ เกี่ยวกับคันอเมริกา กับญีปุ่น บอกตรงๆ ว่าผมเป็นคนใช้แบรนด์อเมริกา โดยที่ดังๆ ก็มีคันจีกับคันเซนต์ ส่วนทางฝั่งญีปุ่นมีเพียบ ถามว่าต่างกันยังไง..? เอาหลักๆ เลย ในเรื่องความสวยงาม คันญีปุ่นกินขาด ราคาก็เช่นกันแพงกว่า เพราะทุกอย่างที่เขาทำ 
  
ออกมาถือเป็นศิลปะ ความใส่ใจในงานสูง ถ้าจะหาคันญีปุ่นราคาทะลุสองหมื่นบาทมีอยู่หลายคันเต็มตลาด แต่ถ้าเป็นคันอเมริกาหมื่นห้าก็ถือว่าโหดแล้ว ส่วนคันตีเหยื่อปลอมราคาเบาราคาไม่ถึงพันก็มีเยอะ หาซื้อง่ายตามร้านอุปกรณ์ตกปลาทั่วไป

จุดแข็งของคันอเมริการคือมักจะมีประกันคันหักติดมาด้วย แต่เรื่องความสวยยังเป็นรองคันญีปุ่นอยู่มาก ส่วนคันญีปุ่นเกือบทั้งหมดไม่มีประกัน ฉะนั้นใช้ต้องทำใจถ้าหัก แต่ไม่ต้องกลัวถ้าใช้ถูกวิธีคันไม่หักง่ายๆ แน่ ถึงราคาจะไม่แพงก็ตาม (มีบางยีห้อรับประกันให้เป็นพิเศษ ต้องสอบถา

Read More

เทคนิคตกปลาชายฝั่งทะเล

 โดยเหยื่อ จะแบ่งออกเป็น 2  เภท เป็นเหยื่อเป็น กับเหยื่อตาย โดยเป้าหมายของเหยื่อทั้งสองนั้นจะต่ากัน โดยในรายของเหยื่อเป็นจะเน้นไปที่ พวกปลาที่ล่าเหยื่อครับ จะเป็น ปลาสาก ปลากระพง หรือไม่ก็ปลาสีเสียดประมาณนี้ครับ ส่วนในด้านของเหยื่อตาย ก็จะเป็นปลาปกติโดยทั่วไปนั่นแหละครบ และการใช้เหยื่อตายจะตกง่ายกว่าเหยื่อเป็นมากครับ เป้าหมายของเหยื่อตายก็จะเป็น ปลาทูแขก ปลาทราย ปู ปลาหมึก ปลากระบอกเป็นต้น โดยเหยื่อส่วนใหญ่จะใช้หมึกแล่ ไม่ก็เนื้อปลาแล่ครับ โดยจะเน้นใช้ไปในการใช้หมึกแล่มากกว่า เพราะเห็นผลมากกว่า

 การ ตกปลาชายฝั่งทะเล โขดหิน ด้วยเหยื่อปลอมไปแล้ว    ครั้งนี้ผู้เขียนขอนำเสนอการตกปลาทะเลโขดหิน ด้วยเหยื่อจริง(ทั้งเหยื่อเป็น และเหยื่อตาย) ให้ทุกท่านทราบครับ    การตกปลาด้วยเหยื่อจริง นั้น มีมานานมากแล้ว  ซึ่งแต่ละที่แต่ละแห่ง ก็จะมีเทคนิควิธีการตกแตกต่างกัน  ตามสภาพแหล่งน้ำ และ ชนิดของปลา    เช่น การตกปลาชายฝั่งทะเล โขดหิน  เองก็มีเทคนิคการตกที่ไม่ยากเลย  ถ้าเรียนรู้วิธีตกเป็นแล้ว  จะเห็นว่าการตกปลาชายฝั่งทะเลโขดหินนั้น มีเสน่ห์ น่าหลงใหล    ทำให้ผู้ตกรู้สึกสนุกและเป็นการพักผ่อนที่แท้จริงอีกด้วย  
ทั้งนี้ผู้เขียนได้รวบรวมเทคนิคต่างๆ  นำเสนอให้ทุกท่านที่กำลังสนใจการตกปลาประเภทนี้ เพื่อเป็นความรู้ และเป็นประโยชน์ ในการตกปลาด้วยเหยื่อจริง ให้ได้ผลมากที่สุดครับ

****รูปแบบการตกปลาชายฝั่งทะเล *****
รูปแบบการตกปลาชายฝั่งทะเล ด้วยเหยื่อจริงนั้น  มีหลายลักษณะ  เช่น การตกหน้าดิน  การตกด้วยทุ่นลอย ซึ่งหวังผลปลาแต่ละชนิดไม่เหมือนกัน  โดยส่วนใหญ่แล้วจะใช้วิธีตกหน้าดิน  หวังผลปลาที่หากินตามหน้าดิน  ดังนั้นผู้เขียนขอนำเสนอ วิธีการตกปลาชายฝั่งทะเล โขดหิน  แบบการตกหน้าดิน เป็นหลักครับ 
เหยื่อที่ใช้
เหยื่อที่ใช้ตกปลาหน้าดิน  ขึ้นอยู่กับประเภทของปลาที่จะตก  โดยทั่วไปแล้ว เหยื่อที่ใช้ตกปลาชายฝั่งทะเลส่วนใหญ่ มีมากมาย เช่น  ปลาหมึก  ปลา(เช่น ปลาทูแขก ปลากระบอก ปลาทราย ) กุ้ง ปู  หอย  ฯลฯ  ซึ่งสามารถใช้ได้ทั้งเหยื่อเป็น และเหยื่อตาย 

***-เหยื่อเป็น***  โดยส่วนใหญ่จะเน้นตกปลาลาเหยื่อ เช่น กะพง  ปลาสีเสียด ปลาสาก  ฯลฯ  ซึ่งการตกปลาด้วยเหยื่อเป็น สำหรับตกชายฝั่งทะเล ค่อนข้างทำได้ยาก และไม่ค่อยนิยมเท่าไร  เนื่องจาก ปลาที่ตกโอกาสหวังผล ได้ยาก

***-เหยื่อตาย ***  โดยทั่วไปเป็นเหยื่อสด เช่น ปลาหมึก  ปลาทูแขก ปลากระบอก ปลาทราย  ปู  ซึ่งการตกปลาทะเลโขดหิน นั้นนิยมใช้เหยื่อ ปลาหมึก และปลามากกว่า  โดยนำมาแล่ เป็นชิ้น และเกี่ยวตก  ผู้เขียนเองก็ตกปลาหน้าดิน ใช้เหยื่อ ปลาหมึกแล่  เป็นหลัก  และปลาแล่ เป็นบางครั้ง      ปลาทะเลส่วนใหญ่จะกินปลาหมึกมากกว่า ค่อนข้างเยอะกว่า ปลาที่ได้ผลกับเหยื่อปลาหมึก เช่น ปลากะมงขาว  ปลากะมงพร้าว ปลาครูดคราด ปลากุเลา ปลากะพงขาว ปลาเสียด ปลาเก๋า ปลากระเบน  ปลาตะมะ ปลาปากแหนบ  และปลาอื่นๆ  ฯลฯ

***การเลือกชุดอุปกรณ์ในการตกปลาหน้าดินาชายฝั่งทะเล***
โดยทั่วไปแล้วการตกปลาชายฝั่งทะเลโขดหินนั้น เป็นการตกปลา ตั้งแต่ขนาดเล็ก ไม่ถึงครึ่ง กิโลกรัม ถึงปลาขนาดใหญ่ 10 กิโลกรัม  การเลือกอุปกรณ์จึงค่อนข้างง่ายกว่า การตกปลาประเภทอื่น ดังนี้

***-การเลือกคันเบ็ด***    การตกปลาชายฝั่งทะเลนั้น  จำเป็นต้องทำระยะพอสมควร นอกจากนั้นต้องค่อนข้างแข็งแรง เวทไม่อ่อนมากนัก  ดังนั้นคันเบ็ดที่ใช้ สำหรับการตกปลาหน้าดินชายฝั่งทะเลนั้น  ควรมีคุณสมบัติดังนี้ครับ 
คุณสมบัติ ของคันเบ็ด***
1) การตกปลาหน้าดินชายฝั่ง ควรมีความยาว( Length) 9 ฟุต ขึ้นไป    เพราะส่วนใหญ่ต้องทำระยะค่อนข้างมาก  โดยปรกติผู้เขียน จะใช้คันยาวอย่างต่ำประมาณ 10 ฟุต  กำลังดี  หรือถ้าหายาวกว่านั้นได้ 12-17 ฟุต ก็ยิ่งดีมาก แต่บ้านเราไม่ค่อยมีขาย  คันที่ยาวนั้นควรมีน้ำหนักเบา ไม่แข็งกระด้าง ไม่ใหญ่เกินไป (ส่วนใหญ่ในบ้านเราคันจะใหญ่ หนัก และแข็ง ใช้ได้ไม่ดีนัก เหวี่ยงตะกั่วได้ไม่ไกล)
2) weight ของคันควร ประมาณ 12-25 lb กำลังดี  สำหรับคัน 10 ฟุต ไม่ควรอ่อนเกินไป เพราะการงัดปลา ก็ทำได้ยาก ทำให้ใช้เวลาในการสู้นานเกินไป ทำให้ปลาหลุด  หรือถ้าคันอ่อนไป อาจทำให้การรั้งปลาไม่ให้วิ่ง ทำได้ยากกว่า ซึ่งอาจทำให้ปลาเข้าหินขาดได้ง่าย      ถ้าคันที่ยาวกว่านั้นก็ราวๆ 15-40  หรือ 20 -40 เป็นต้น
3) คันควร มีน้ำหนักเบา และ สปริงตัวได้เร็ว  เช่น คันประเภท กราไฟท์  หรือไฟเบอร์ ก็ได้ และกำลังค่อนข้างสูงสปริงตัวดีดกลับได้ดี

***-การเลือกรอก***  รอกตกปลาหน้าดินชายฝั่งทะเลนั้น  เลือกได้กว้าง เพียงแต่เลือกขนาดให้เหมาะสม  ทนต่อน้ำเค็มได้ดี  ก็สามารถใช้ได้แล้วครับ คุณสมบัติ ควรมีดังนี้ครับ
1) รอกมีระบบการจัดเรียงเก็บสายได้ดี
2) จุสายได้พอสมควรครับ  สำหรับชุดเล็ก แนะนำรอกขนาด BG 15 -20 ไม่เกินนั้น ถ้าใหญ่เกินไป ก็จะหนักไป และทำระยะได้ไม่ดี  ถ้าเล็กไป ก็จะจุสายได้น้อยเกินไป ในทีมผู้เขียนเองนิยมใช้ BG 15-20 ถึงแม้จะเป็นรอกระบบเดิมๆ แต่ เหมาะกับการใช้งาน  แข็งแรง และทนน้ำเค็ม ดี  ดูแลรักษาง่าย  ถ้าเป็นรอกตะกูลไดว่า ก็ประมาณ เบอร์ 3500- 4000  สำหรับชุดเล็ก-ปานกลาง

สำหรับชุดใหญ่  ก็จะเป็นรอก เซิร์ฟ ทั้งนี้ต้องเหมาะสมกับคัน ด้วยครับ  ซึ่งรอกเซิร์พ จะสามารถทำระยะได้ไกล และจุสายขนาใหญ่ได้มากๆ ด้วย


***-การเลือกสาย *** สายเอ็นที่ใช้ สามารถเลือกได้ตามใจชอบ  เพียงแต่ คำนึงให้เหมาะสม กับรอก และคัน  จะสามารถทำระยะได้ไกล และ แข็งแรงเพียงพอ  เช่น คันเบ็ด 10 ฟุต  รอก BG 15  สายเอ็นไม่เกิน ขนาด 0.35 mm  -0.40 mm      ถ้าเป็นขนาดเบอร์4000 ก็ใส่สายประมาณ 0.40 mm ได้

***-การต่อชุดสายหน้า***  การต่อชุดสายหน้านั้น  มี 2 แบบ

แบบที่ 1 ****
ก็เป็นการต่อชุดสายหน้าดินปรกติ สำหรับชุดเล็ก ตามรูป  เพียงแต่ ขนาดของสายหน้า ที่ใช้ ตกปลาทะเลนั้น  มักจะใช้ขนาดค่อนข้างใหญ่ ตั้งแต่ 30 lb-60lb  (โดยทั่วไปใช้กลางๆ ก็ 40 ปอนด์)ซึ่งป้องกันการขีดข่วนจากอุปสรรคใต้น้ำ ความยาวของสายหน้า จะไม่ยาวมากนัก ประมาณ 1 เมตร  ขนาดของตาเบ็ด ที่ใช้ก็เป็นเบ็ดก้านยาวธรรมดา เบอร์ 11 ทั้งนี้แล้วแต่ขนาดของปลาที่จะตกด้วย  ขนาดของตะกั่ว ก็ไม่ตายตัว แต่ต้องให้เหมาะสมกับ ชุดคันเบ็ด เช่น สาย คัน และรอก    ถ้าตะกั่วใหญ่เกินไป ก็ขว้างเหยื่อไม่ได้แน่  โดยทั่วไปใช้ประมาณ 80 กรัม -100 กรัม  สำหรับคัน ประมาณ 10 ฟุต  ถ้าคันและสายใหญ่กว่านั้น ก็ให้เพิ่มขนาดตะกั่วตามเหมาะสม

สำหรับชุดสายหน้าเฉพาะกิจ สำหรับตกปลาบางประเภท เช่น ปลาฟันคมจำพวก ปลาสาก ปลาอินทรีย์  ก็จะใช้วิธีผูกชุดสายหน้า เป็นลวดเป็น  หรือ สลิง  ยาวประมาณคืบนึง  ไว้ต่อกับสายหน้า ที่เป็นเอ็น 40 ปอนด์ สำหรับตกปลาสากได้

แบบที่ 2***

สำหรับชุดใหญ่  ซึ่งการผูกจะแตกต่างจากแบบแรก คือ  จะใช้ลูกหมุนสามทาง  ซึ่งเมื่อผูกแล้วตะกั่วจะอยู่ด้านล่าง
สายเอ็นที่ผูกกับตะกั่ว นั้นต้องใช้สายเอ็นขนาดใหญ่ๆ (ประมาณ80-100 ปอนด์) ผูกยาวไม่เกิน 1 คืบ (ถ้ายาวไปจะทำให้สายพันคอ) เพราะจะทำให้สายไม่หงิกงอ ตรงอยู่เสมอ  และทนต่อแรงขีดข่วนได้ดี
สำหรับตะกั่วนั้น ผู้เขียนจะนำมา ดัดแปลง  โดยใช้ลวดแสตนเลส ขนาดใหญ่ ร้อยและทำห่วงไว้ด้านบนสำหรับมันสายเอ็น

วิธีผูกสายหน้าแบบนี้ ข้อดีคือสามารถใช้สายหน้าได้ยาวกว่าปรกติ  และทำระยะได้ไกลมากกว่า  แต่จะเหมาะกับชุดอุปกรณ์ค่อนข้างใหญ่  ตะกั่วใหญ่
ข้อเสียของการผูกวิธีนี้คือ  ถ้าปลาขนาดเล็กกินเบ็ด จะไม่ทราบได้เลยว่าปลาตอด ปลา เล็กจะไม่สามารถลากหรือดึกสายไปได้ เพราะ ตะกั่วจะรั้งไว้อยู่  เว้นแต่จะเป็นปลาขนาดใหญ่จริงๆ เท่านั้น ที่จะสามารถลากตะกั่วไปได้(ต่างจากแบบแรก ที่สายในรอกสามารถเลื่อนผ่านรูในตะกั่วไปได้)

***การเกี่ยวเหยื่อปลา***

การเกี่ยวเหยื่อปลา ถ้าเป็นการเกี่ยวเหยื่อเป็น จะเกี่ยวตามแบบที่ 1 คือเกี่ยวบริเวณหลังค่อนไปทางหาง ระวังอย่างให้โดนกระดูก  สำหรับแบบที่ 2 และ 3 นั้น จะเป็นการเกี่ยวเหยื่อปลา ตาย วิธีเกี่ยวคือ เกี่ยวทะลุจากใต้คาง ถึงหัว และตัดส่วนหางออก เพื่อป้องกันเหยื่อควง ขณะขว้างเหยื่อ  ดังแบบ ที่ 2      แต่ถ้าเป็นเหยื่อขนาดค่อนข้างใหญ่ เราจะเกี่ยวในลักษณะตามแบบที่ 3
นอกจากนั้นเรายังสามารถใช้ปลาแล่  สำหรับตกปลาหน้าดินได้อีกด้วยวีธีแล่ปลานั้นไม่ตายตัว  เพียงแต่ ควรแล่ให้พอดีเบ็ด อย่าให้หนา แล่ตามยาว  ส่วนการเกี่ยวเหยื่อก็ใช้วิธีเดียวกันกับการเกี่ยวเหยื่อปลาหมึกครับ

***การอ่านหมาย เลือกหมาย***
การเลือกตำแหน่งในการตก นับว่าเป็นสิ่งสำคัญมากในการตกปลาหน้าดิน เพราะถ้าท่านเลือกตำแหน่งผิดโอกาสที่ท่านจะได้ปลา มียากมาก  เราจะทราบได้อย่างไรว่าตำแหน่งที่เราลงเหยื่อ เหมาะสม นอกจากปลากินดีแล้ว  สังเกตได้ง่าย ถ้าจุดที่เราลงเหยื่อ  ลงเพียงครั้งแรก ก็ติดหินแล้วแสดงว่า บริเวณนั้นหินค่อนข้างมาก ควรหลีกเลี่ยงไปจุดอื่น  เพราะคงไม่สนุกแน่ ถ้าเบ็ดติดหิน ทำให้ต้องเสียชุดสายหน้าไป ซึ่งส่วนใหญ่จะขาดทั้งชุด เนื่องจากมักจะใช้สายหน้าขนาดใหญ่กว่าสายในรอก  เพราะป้องกัน ปลาเข้าหิน      ดังนั้นควรเลือกจุดที่อุปสรรค หรือติดหินน้อย  หรือลงจุดที่ใกล้เคียง เช่น  ปลามักอยู่บริเวณกองหิน ดังนั้นควรลงเหยื่อบริเวณใกล้ๆ กัน   

***ช่วงเวลาที่เหมาะสม ***
ช่วงเวลาที่ตกปลาหน้าดินได้ดีที่สุด มักจะเป็นช่วงเวลา  ช่วงเช้า 05.30น .-9.30 น. และช่วงเย็นประมาณ 15.30 – 18.30 น.    นอกนั้นก็มีโอกาสได้บ้าง ขึ้นอยู่กับ ระดับน้ำ  สังเกตว่าการตกปลาโดยทั่วไปจะตกเวลาเดียวกันคือ ช่วงเช้า และช่วงเย็น
***ช่วงเวลาข้างขึ้น – ข้างแรม***
ถ้าเป็นการตกปลาในช่วงกลางวัน ข้างขึ้นข้างแรม จะไม่มีผล  มักจะได้ผลในช่วงน้ำ 10 ค่ำ ถึง 13 ค่ำ เพราะช่วงนี้ กระแสน้ำไม่ไหลแรงมากเกินไป  และช่วงเวลาน้ำขึ้น  และน้ำ เต็ม  จะกินดีกว่า  แต่ถ้าเป็นการตกปลากลางคืน  มักจะได้ผลกับช่วงข้างขึ้นมากๆ ตั้งแต่ 10 ค่ำ จนถึง 13 ค่ำ  ซึ่งมีผลบ้าง  ทั้งนี้ ต้องให้เหมาะสมกันในช่วงเวลาที่ปลากินดี คือ ช่วงเช้า และเย็น  ซึ่งไม่แน่นอน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสถานที่ภูมิประเทศที่แตกต่างกัน  เช่น บางที่กระแสน้ำเดินไหลแรงตลอด  บางที่กระแสน้ำ เดินไหลช้าตลอด

***การแล่เหยื่อและการเกี่ยวเหยื่อ ***
สำหรับการแล่และเกี่ยวเหยื่อนั้น ผู้เขียน ขอแนะนำการแล่ และเกี่ยวเหยื่อ โดยใช้ปลาหมึก  ซึ่งเป็นเหยื่อที่นิยมใช้ และได้ผลมากที่สุด  เหยื่อปลาหมึกที่นิยมนำมาใช้  ได้แก่ ปลาหมึกหอม และปลาหมึกกล้วย  ซึ่งต้องสดจึงจะได้ผลดี  สามารถหาซื้อได้ตามท้องตลาด แต่ที่นักตกปลามืออาชีพใช้ส่วนใหญ่ จะตกปลาหมึกมาทำเหยื่อเองเพราะเหยื่อที่ได้สดแน่นอนกว่า  สามารถเก็บไว้ได้นานเป็นอาทิตย์ๆ เลยทีเดียว  วิธีการเก็บปลาหมึกที่ตกได้นั้น ควรนำปลาหมึกที่ได้ใส่ในถุงร้อนคละกัน 3-5 ตัว ต่อ ถุง แช่แข็งไว้  สามารถเก็บไว้ตกได้นาน  เนื้อปลาหมึกยังคงใส และสดอยู่  ข้อสำคัญคือ ไม่ควรแช่ปลาหมึกโดนน้ำแข็งโดยตรง จะทำให้เนื้อปลาหมึก สีข้น แข็ง  ไม่เหมาะที่จะทำเหยื่อ    สำหรับขนาดของปลาหมึกที่เหมาะทำเหยื่อนั้น ขนาดประมาณ 5-6 ตัว ต่อ 1 กิโลกรัม  เพราะถ้าใหญ่ไป เนื้อปลาหมึกจะหนาทำให้เกี่ยวได้ยาก 
การเกี่ยวเหยื่อสำคัญอย่างไร  นอกจากจะทำให้ปลากินเหยื่อได้เร็ว และง่ายแล้ว  ยังมีผลกับการ Sethook ของปลาด้วย ถ้าเกี่ยวเหยื่อใหญ่เกินไปกว่าขนาดของเบ็ด โอกาส Sethook ก็ทำได้ยาก ปลาจึงหลุดบ่อย  นอกจากนั้น การเกี่ยวเหยื่อ ยังมีผลกับการขว้างเหยื่ออย่างมากด้วย  ซึ่งถ้าเกี่ยวเหยื่อไม่ดี จะทำให้ขณะขว้างเหยื่อออกไป เหยื่อจะควงหมุน ทำให้สายหน้าพันคอได้  โอกาสปลากินเหยื่อแทบไม่มีเลย  เรามาดูวิธีการแล่ และเกี่ยวเหยื่อปลาหมึกกันเลยครับ


รูปการแล่ และเกี่ยวเหยื่อหมึกสด เพิ่มเติมครับ 
แล่เป็นชิ้น ยาว กว้างไม่เกิน 1 เซ็น (อย่าให้กว้างมาก เพราะถ้ากว้าง เวลาเกี่ยวจะทำให้เหยื่อใหญ่เกินไป และจะทำให้เหยื่อหมุน ขณะขว้าง)

ใช้ของแข็งทุบด้านที่เป็นหนังให้นิ่ม จะได้เกี่ยวง่าย และไม่ทำให้เหยื่อควงเวลาขว้าง

เอาเบ็ดแทงจากด้านหนัง

แล้วขด เหยื่อ  แล้วใช้เบ็ด แทงที่ด้านหนัง อีกเช่นเดียวกัน

**** เกี่ยวขดนะครับ  ไม่ใช่เกี่ยวแบบพับ  สักเกตุว่าเราต้องหมุนเหยื่อเพื่อจะต้องเอาเบ็ดมาเกี่ยวด้านหนังด้านเดิมครับ

ทำแบบเดิมไปเรื่อยจนเต็มก้าน  ดังรูป  ก็ใช้งานได้เลย

การแล่เหยื่อเหนียว สำหรับตกปลาใหญ่...

เหยื่อเหนี่ยวคืออะไร.?...  ตอบ ..  เหยื่อเหนียวก็คือ เหยื่อที่ใช้จากเนื้อปลา ที่ตกได้ นำมาแล่ทำเหยื่อ  ซึ่งจะเหนียวกว่า เหยื่อปลาในตลาดๆ ทั่วๆไป และสดกว่า
เหยื่อเหนียวใช้ตอนไหน?  ตอบ  ..  เหยื่อเหนียวใช้ตอนที่ลูกปลาค่อนข้างกินถี่มาก ซึ่งเหยื่อจะหมดเร็วทำให้ไม่ทันปลาใหญ่    เหยื่อเหนียวจะได้เปรียบคือ เหยื่อจะหมดช้ากว่า และลูกปลาส่วนใหญ่จะไม่ค่อยกิน

ปลาอะไรที่กินเหยื่อเหนี่ยว ?  .. ตอบ ..  ปลาใหญ่ทั้งหลาย แทบทุกชนิด    ปลากะมง  ปลากะพง  ปลาเก๋า  ปลาสาก  อังเกย  หัวเสี้ยม ฯลฯ
ปลาอะไรใช้ทำเหยื่อเหนียวได้บ้าง? ... ตอบ  ได้แทบทุกชนิด  เช่น ปลาสาก  ปลาข้างใฝ  ตะมะ  โทง  ฯลฯ

วิธีแล่และเกี่ยวเหยื่อเหนียว

จากรูปนำปลามาขอดเกล็ดออกก่อน

แล่ออกมาทั้งซีก 

จะได้เป็นชิ้นดังรูป

จะใช้หเหยื่อเหนียวชิ้นแค่ไหน  ขึ้นอยู่กับขนาดตาเบ็ด  ถ้าตาใหญ่ 2-3/0 ก็ใช้ทั้งซีกเลย  ถ้าตาเล็ก  ก็ผ่าครึ่งออกมา

จากรูปตัวอย่าง เราจะใช้สำหรับตาใหญ่  ดังนั้น ใช้มีดแล่ตรงกลางแผ่น แต่อย่าให้ขาดจากกัน

พับ เหยื่อให้ด้านหนังชนกัน  ด้านที่เป็นเนื้อ จะอยู่ด้านนอก    (สักเกตุตรงรอยพับ คือรอยที่เราใช้มีผ่าตรงกลาง  แต่ส่วนหนังจะไม่ขาดจากกัน)

เริ่มเกี่ยวจากด้านหางเกียว แล้วหมุน เกี่ยว (เหมือนวิธีเกี่ยวปลาหมึก)

Read More

เทคนิคการตกปลาน้ำจืด

เทคนิคการตกปลาน้ำจืด 

แบ่งเป็น 2 ประเภท 1.ประเภทตกด้วยเหยื่อสด 2.ประเภทตกด้วยเหยื่อปลอม

ประเภทที่ตกด้วยเหยื่อสด 

1.เหยื่อไส้เดือน ใช้ ตกปลาแขยง ปลากดเหลือง ปลากดคัง ปลาบู่ ปลาฉลาด ฯลฯ วิธีการก็คือ ฝังคมเบ็ดเข้าทางหัวใหญ่ของตัวใส้เดือนจนมิดเบ็ดแล้วปล่อยไว้ทั้งตัว ปล่อยเหยื่อลงสู่พื้นดิน แล้วหมุนรอกกลับไปให้สายตึง ให้เหยื่อไส้เดือนอยู่ที่พื้น รอปลากินเหยื่อ ส่วนใหญ่จะเป็นพวกปลาแขยง ปลากด ปลากดคัง ปลาฉลาด ถ้าจะตกปลาคังหรือปลากด อาจใช้ตัวเบ็ดใหญ่อีกหน่อย เพราะปลาพวกนี้ปากกว้าง ควรใช้เหยื่อไส้เดือนเกี่ยวหลายๆตัวรวมกันเป็นพวง ใช้ตกปลาคังจะได้ตัวค่อนข้างใหญ่

2.เหยื่อแมลงสาปขาว ตก ปลาแขยง ปลากดเหลือง ปลาฉลาด และปลาแรด ต้องเข้าใจก่อนว่าตัวแมลงสาปขาวคือเจ้าแมลงสาปแดงนี่แหละ แต่ที่มีสีขาวคือตอนที่มันลอกคราบตัวอ่อนมันจะมีสีขาว ถ้าถูกแสงแรงๆจะออกสีแดงทันที และมีกลิ่นสาปแรงด้วย ฉะนั้นการเก็บรักษาจะนิยมจับใส่ขวดลิโพแล้วห่อด้วยกระดาษหนังสือพิมพ์อีก ชั้นหนึ่งกันแสงเข้า จะทำให้มันมีสีขาวตลอด เวลานำมาใช้ส่วนมากแมลงสาปขาวมักจะตาย การนำเอาไปใช้จะต้องเก็บไว้ในความเย็น การเกี่ยวเบ็ด ให้เจาะคมเบ็ดลงกลางหัวให้ทะลุอีกด้านหนึ่ง แล้วค่อยเกี่ยวเข้าทะลุลำตัวใหญ่ แล้วหย่อนเหยื่อให้ถึงพื้นดิน แต่ถ้าเป็นปลาแรดต้องปล่อยให้ลึกจากผิวน้ำประมาณ 1 ศอก

3.เหยื่อกุ้งสด กุ้งเป็น ตก พวกปลาหมอตาและปลาหมอโค้ว ปลาแรดใช้กุ้งเป็นๆ กุ้งสดใช้ตกปลาแขยงถ้าเป็นเหยื่อกุ้งสดให้ฝังคมเบ็ดเข้าหางด้านในให้ตัวเบ็ด ฝังไปตามตัวกุ้ง ทำตัวกุ้งให้เหยียดตรง ให้ปลายคมเบ็ดโผล่กลางท้อง ถ้าเป็นกุ้งเป็นให้เอาคมเบ็ดเกี่ยวเปลือกด้านในออกด้านหลัง ไม่เกี่ยวลึกมากจะทำให้กุ้งตาย ต้องเกี่ยวติดเหลือด้านข้าง ถ้าตกปลกแรดก็วางเบ็ดค่อนข้างตื้น ลึกจากผิวน้ำไม่เกิน 1 ศอก แต่ถ้าตกปลาหมอโค้งหรือปลาหมอตา ก็ควรลงลึกไปประมาณกลางๆ น้ำ ไม่ต้องถึงดิน แต่ถ้าตกพวกปลากดปลาแขยงก็ต้องลงเหยื่อให้ถึงพื้นดิน เหยื่อกุ้งสดหรือกุ้งเป็นก็เป็นที่ชื่นชอบของปลากดและปลาคังเช่นกัน

4.เหยื่อแมลงปอ ใช้ ตกปลาแรด ปลาหมอ ปลาหมอโค้ว 5. ปลาหมอตะกรับ วิธีเกี่ยวแมลงปอให้เกี่ยวคมเบ็ดเข้าทางหางร้อยให้คมเบ็ดโผล่กลางอก ถ้าใช้ปลาแรดให้หย่อนลงจากผิวน้ำประมาณ 1 ศอก แต่ถ้าเป็นปลาหมอโค้วหรือปลาหมอตาลให้หย่อนลึกประมาณกลางน้ำ หรือเกือบถึงพื้นขึ้นอยู่กับแหล่งปลาด้วย

5.เหยื่อสูตรผสม พวก ขนมปังปนรำ ใส่หัวเชื้อนมแมว ใช้ตกปลากระมัง ปลากระแห ปลาตะพาก จากการทดลองมาหลายปีพบว่า สูตรสำหรับผสมจะเป็นขนมปังสด ผสมกับรำละเอียดและใส่หัวเชื้อน้ำหอมกลิ่นนมแมว ผสมให้เข้ากันให้พอหมาดๆ ระวังอย่าให้เหลว เพื่อให้ติดกับเบ็ดแน่นๆ ไม่หลุดง่าย

ที่ แพน้ำโจนนี้เหยื่อผสมจะใช้ตกปลากระมังเป็นหลัก เพราะมีค่อนข้างชุกชุม เวลาตกควรใช้ลูกหมุน 3 ทางแล้วผูกเบ็ด 2 ตัว ควรใช้เบ็ดขนาดเบอร์ 5 กำลังดี ขณะตกให้หย่อนเหยื่อลงสู่พื้นล่าง และดึงสายตรึงให้ตะกั่วลอยจากพื้น ให้เหยื่อนอนอยู่ที่พื้น รอปลากินเหยื่อ แต่การใช้เหยื่อขนมปังรำนี้ ถ้าลงเหยื่อนานไป เหยื่อจะหมด ต้องเอาเหยื่อขึ้นดูบ่อยๆหน่อย ปกติ หย่อนเหยื่อลงไปซักครู่ พอเหยื่อถึงพื้นสักเดี๋ยวจะถูกปลาตอดเหยื่อแล้ว เทคนิคก็คือ เมื่อหย่อนเหยื่อแล้วต้องปั้นเหยื่อเม็ดเล็กขนาดเม็ดถั่วเขียวหย่อนตรง บริเวณสายเบ็ดที่เราตกอยู่ เพื่อให้ปลาเข้ามาวนกินเหยื่อที่อ่อยไว้ จะทำให้เราตกปลาได้ตลอดเวลา

 ประเภทการตกด้วยเหยื่อปลอม แบ่งเป็น 3 วิธี คือ 

 1.การตกปลาด้วยเหยื่อปลอมแบบผิวน้ำ การ ตกเหยื่อปลอมแบบผิวน้ำ วิธีนี้มีมาประมาณ 10 ปีแล้ว การตกเหยื่อปลอมผิวน้ำ หรือที่เรียกเหยื่อชนิดนี้ว่า เหยื่อบล๊อกๆ เป็นเหยื่อปลาปลอมติดใบพัด ใบพัดมีหน้าที่เป็นเสียงเรียกให้ปลาสนใจแล้วมองเห็นปลาปลอม มันจึงไล่กัด

ส่วน มากเรามีไว้ตกปลาชะโด แต่เจ้าปลากระสูบก็กินเหมือนกัน แต่จะเป็นปลากระสูบขนาดใหญ่เท่านั้น ฉะนั้นแล้วเจ้าเหยื่อบล๊อกๆนี้มีไว้เพื่อปราบชะโดเป็นหลัก วิธีใช้เหยื่อบล๊อกๆที่ถูกต้อง ตัวเหยื่อบล๊อกๆจะเป็นเหยื่อที่มีน้ำหนักมาก ต้องใช้สายใหญ่หน่อย ควรเป็นสายแรงดึงประมาณ 15 ปอนด์ขึ้นไปจะดี แต่เหยื่อต้องแข็งแรง ใบพัดต้องแข็งแรง ส่งเสียงดัง บล๊อก ! เป็นเสียงเรียกที่ไม่ผิดเพี้ยน 

เหยื่อ ใบพัดเป็นเหยื่อที่มีจุดกำเนิดมาจากตัวเหยื่อกบ ประกอบด้วย 2 ส่วน ส่วนหลังที่เป็นใบพัดจะหมุนตีน้ำดัง บล๊อกๆๆ ปลาอาจฟังว่าเป็นเสียงจ๊อกๆๆแบบกบกระโดดบนผิวน้ำจึงไล่กัด ติดเบ็ดสองทางที่หงายขึ้นไว้เข้าเต็มปาก เมื่อตอนถ่ายทำสารคดีส่องโลกทางช่อง 5 คุณสุธี สุทธิวงศ์ คิดทำเป็นตัวพิเศษเพื่อการถ่ายจะได้เห็นช่วงเวลาที่ปลาฮุบเหยื่อผิวน้ำได้ ชัด ดูแล้วเร้าใจ แต่เหยื่อชุดแรกที่เขาถ่ายทำนั้นตัวปลาปลอมจะสั้นกว่าปัจจุบันเล็กน้อย ข้อเสียก็คือตัวเบ็ดตัวท้ายกับตัวกลางอาจเกี่ยวกันทำงานไม่สม่ำเสมอ แต่ปัจจุบันนี้เหยื่อทุกตัวได้รับการปรับปรุงให้ตัวเหยื่อยาวกว่าเดิมเล็ก น้อย ซึ่งทำให้ตัวเบ็ดทั้งสองตัวสามารถทำหน้าที่ได้เต็มที่ทุกครั้งที่ตีเหยื่อไป เทคนิคในการตีเหยื่อใบพัดหรือเหยื่อบล๊อกๆ ให้ตีเหยื่อเข้าเป้าหมายอย่างแม่นยำ พอเหยื่อตกถึงน้ำให้ดึงเหยื่อกลับทันที เหมือนตุ๊กแกตกน้ำ พอถึงน้ำมันจะกระโดดบนผิวน้ำต่อ การตีเหยื่อก็ต้องขึ้นอยู่กับการฝึกฝน และเดาเป้าหมายที่มีปลาถูก ก็จะได้ผลทันที

2.การตกปลาด้วยเหยื่อปลอมกลางน้ำ เราเรียกเหยื่อชนิดนี้ว่า เหยื่อปลั๊ก มีสองชนิดคือชนิด ปลั๊กน้ำตื้น 2.และ ชนิดปลั๊กน้ำลึก

ชนิดปลั๊กน้ำตื้น (ดำ ตื้น)เหยื่อชนิดนี้เป็นเหยื่อรูปร่างเหมือนตัวปลา มีปากสั้นไว้สำหรับกินน้ำส่ายไปมาเหมือนปลาว่ายน้ำ แต่จะว่ายอยู่ใกล้ๆผิวน้ำ ส่วนใหญ่ไม่ว่าจะลากเหยื่อเร็วแค่ไหน ก็จะดำได้ลึกไม่เกิน 1 เมตรจากผิวน้ำ เหยื่อชนิดนี้ใช้ตีตามที่มีสาหร่ายตื้น แต่ต้องลากเหยื่อไม่ให้ติดสาหร่าย ถ้ามีปลาอยู่ใต้สาหร่ายมันจะขึ้นไล่กัดเหยื่อ 

ชนิดปลั๊กน้ำลึก  (ดำ ลึก)เหยื่อชนิดเป็นนี้เป็นเหยื่อที่มีรูปร่างเหมือนตัวปลา มีปากยาวไว้สำหรับกินน้ำลึก ส่ายไปมาเหมือนปลาว่ายน้ำ ถ้าลากเร็วก็จะดำน้ำลึก อาจถึง 2 เมตรจากผิวน้ำ เหมาะสำหรับใช้ตกตามหน้าผาหรือแหล่งสาหร่ายลึกๆ เหยื่อสองชนิดนี้แต่ก่อนเมื่อกว่าสิบปีที่แล้ว ทางคุณสุธีได้ผลิตขึ้นใช้ในหมู่ชมรมตกปลาด้วยกัน แต่มาระยะหลังไม่ได้ผลิตขึ้น มีบ้างแต่น้อย ในหมู่นักตกปลาด้วยกันจะรู้ดีว่ามันทำยาก แอคชั่นไม่ค่อยดีเท่ากันทุกตัว การตั้งแอคชั่นยากมาก แต่ชนิดปลั๊กน้ำลึกยังใช้ได้ดีมาก

ปลา ที่อยู่แหล่งน้ำลึกยังพอหาตกได้ เหยื่อชนิดนี้เวลาปลาติดเบ็ดจะเกิดวงพรายอากาศใต้น้ำ เราต้องสังเกตดูวงพรายใต้น้ำ ถ้าวงใหญ่ก็ตัวใหญ่ ถ้าวงเล็กเล็กก็ตัวเล็ก ข้อสำคัญอีกอย่างหนึ่ง ต้องระมัดระวังปลาจะพาเหยื่อไปติดตอใต้น้ำ ต้องขืนไว้ไม่ให้เข้าตอ จึงจะได้ตัว 

3.การตกปลาด้วยเหยื่อปลอมใต้น้ำ ถ้า พูดถึงการตกในน้ำจืดคงจะหมายถึงเหยื่อปลอมที่เรียกว่าสปูน เป็นเหยื่อปลอมสำหรับตกปลากระสูบ ใช้ตกปลาน้ำลึกผลดี แต่น้ำไม่ควรลึกเกิน 20 เมตร แหล่งที่ตกอาจจะเป็นหน้าผาหรือแหล่งตอไม้ใต้น้ำ การตีเหยื่อสปูนต้องปล่อยให้เหยื่อสปูนลงถึงพื้นแล้วหมุนรอกดึงสายกลับทันที เพราะทั่วไปปลากระสูบขึ้นฮุบผิวน้ำแล้วมันจะลงไปอยู่ตามตอไม้หรือกอไม้หรือ กองหินใต้น้ำเสมอ ฉะนั้นเราต้องหย่อนเหยื่อให้ถึงปลา บางครั้งเราหมุนเหยื่อกลับมาจากพื้นเพียง 1-2 เมตร ก็จะมีปลาฉวยเหยื่อแล้ว 

การ ตีเหยื่อสปูนตกน้ำลึก เราจะไม่ตีเหยื่อไกลๆ เพราะจะทำให้ตัวเหยื่อติดตอไม้ใต้น้ำแล้วปลดไม่ออก อาจเสียเหยื่อ เราควรตีเหยื่อระยะใกล้ๆเท่านั้น เวลาที่ตัวเบ็ดเกาะตอ เราสามารถตวัดออกได้โดยไม่เสียเหยื่อ การตีเหยื่อปลอมแบบสปูนก็ต้องฝึกให้แม่นยำ เข้าเป้าหมายเหมือนการใช้เหยื่อปลอมแบบผิวน้ำ และการตีเหยื่อปลอมแบบสปูน ถ้าตีปลาฝูง เวลาเหยื่อตกน้ำต้องลากเหยื่อสปูนมาบนผิวน้ำ จะถูกปลากระสูบไล่กัด

Read More

คันเบ็ดแต่ละประเภท

ชนิดของคันเบ็ด (Types of Fishing Rods) 
1. คันไม้ไผ่ สมัยเก่า มีหลายขนาด
2. ค้นสปินนิ่ง
3. คันเบทคาสติ้ง
4. คันทอลลิ่ง
5. คันโบตร๊อค
6. คันฟราย
7. คันชิงหลิว
ที่กล่าวมานี้เป็นการเรียกชื่อของแต่ละชนิดของคันเบ็ดที่เห็นกันอยู่ทั่วไป เรามาลองดูซิว่าในแต่ละคันนั้นมีความเป็นพิเศษกันและการใช้อยู่ตรงไหนบ้าง

คันไม้ไผ่ 

คันเบ็ดอันนี้ คงเป็นที่รู้จักกันดีในวงการตกปลา เรพาะเป็นที่คุ้นหน้าคุ้นตากันมาตั้งแต่รุ่นปู่รุ่นย่า การใช้งานนั้น ก็ใช้ตกปลาได้ทุกชนิด ขนาดก็มีให้เลือกมากขนาด หากวาจะใช้ก็ควรที่จะเลือกให้ถูกกับการตกปลา ปลาเล็กควรเลือกใช้คันที่ปลายอ่อนสักหน่อย เช่น การตกปลาตะเพียนนั้นควรเลือกคนที่ปลายอ่อนแต่ความยานนั้นไม่ควรที่จะต่ำ กว่า 10 ฟุต เพราะจะทำให้ประสิทธิภาพในการตกปลาด้อยลงไป ในด้านการที่จะหย่อนสายหรือส่งเหยื่อให้ไกลออกไปในแนวตลิ่งชายฝั่งเพื่อไม่ ให้ปลาเกิดความระแวงมาก
หากจะตกปลาใหญ่เช่นปลาช่อนให้เลือกใช้คันที่มีขนาดใหญ่ ส่วนมากคันเบ็ดที่ใช้ตกปลาช่อนนั้นจะมีการคัดมาเป็นพิเศษ จะมีวางชายกันอยู่ทั่วไปตามร้านขายเครื่องมือประมงแบบเก่า อย่าไปหาซื้อตามร้านอุปกรณ์สมัยใหม่เข้าละ
ค้นไม้ไผ่นั้นเหมาะแก่การตกปลาแบบจำกัด อย่างเช่นปลาสวายหรือปลาที่มีขนาดใหญ่หลายๆ กิโลก็ไม่สะดวกในการที่จะตกปลา แต่จริงๆ แล้วก็ตกได้ ขึ้นอยู่กับฝีมือของผู้ตกเอง

คันสปินนิ่ง

อันนี้เป็นที่คุ้นเคยมากต่อบรรดาเซียน ทั้งหลาย คันชนิดนี้ มีหลายขนาดตั้งแต่เล็กไปจนใหญ่ สั้นยาว ระดับความยาวนั้น มีตังแต่ 5 ฟุต ขึ้นไปจนถึง 15 ฟุตหรืออาจจะยาวกว่านั้นก็ได้ หากว่ามีผู้ที่ผลิตออกมา แต่ที่เห็นก็ไม่น่าจะเกิน 12-15 หากยาวมากไปกว่านั้น ก็จะกลายเป็นคันประเภทอื่น

คันสปริงนิ่งนั้น ส่วนมากแล้วคันที่มี ระดับความยาวไม่เกิน 10 ฟุต จะมีลักษณะการต่อไม่เกินสองท่อน เพราะว่าแต่ล่ะอนจะไม่ยาวจนเกินไป ผู้ที่ผลิตนั้น มักไม่นิยมทำคันออกมามีหลายต่อ เพราะการต่อคันหลายทีนั้นคันเบ็ดจะมีความแข็งแรงด้อยลงไป จึงมักนิยมทำเพียงสองท่อนเท่านั้น แม้แต่ความยาวฟุตก็ยังทำเพียงสองท่อนเท่านั้น

การใช้งานของคันสปินนิ่งนั้น สามารถใช้งานตกปลาได้แทบทุกประเภท หรือพูดได้เต็มปากว่าตกปลาได้ทุกประเภทจะดีกว่า

เนื่องจากคันสปินนิ่งมีทั้งขนาดความยาวมากมาย ค้นที่ยาวไม่เกิน 5 ฟุต ให้เลือกความอ่อนแอแข็งแยกแยะกันไปอีกเช่นกัน คันสั่นเล็กเหมาะสำหรับที่จะใช้งานการตกปลาในเขตที่มีพื้นที่แคบ บ่อไม่กว้างนักการขว้างเหยื่อไม่น่าจะเกิน 30 เมตร เนื่องจากเป็นคันที่มีขนาดเล็ก จึงไม่เหมาะที่จะตกปลาที่มีขนาดใหญ่แต่ถ้ากาดว่าในขณะที่ตกอยู่หากใหญ่มากิน ก็ต้องใช้ความสามารถกันหน่อยแต่ก็ใช้อัดปลาได้

คันที่มีความยาว 7 ฟุต เหมาะที่จะใช้ ตกปลาในขนาดพื้นที่ปานกลาง ไม่ใหญ่มากนัก น้ำหนักการเหวี่ยงเหยื่อไม่มาก ความแข็งหรืออ่อนแล้วแต่ที่ผลิตมาการเลือกควรเลือกขนาดความแข็งแรง อย่างเลือกค้นที่แข็งมากเกินไป นอกเสียจาก ต้องการใช้งานหนักจริงๆ เท่านั้น

คันขนาดนี้นับว่าเป็นจัดอยู่ระดับเล็กถึงปานกลาง

คันที่มีขนาดความยาวตั้งแต่ 8-10 ฟุต จัดอยู่ในระดับปานกลางถึงค่อนข้างใหญ่ การตกปลานั้นจึงตกบ่อใหญ่ใหญ่และอัดปลาใหญ่ได้สบาย เหมาะกับการติดรอกที่มีขนาดใหญ่เช่นเดียวกัน ความเหมาะสมในการใช้สาย ก็คือ 12-25 ปอนด์ หรืออาจจะมากกว่านั้น

คันที่มีความยาวตั้งแต่ 10 ฟุตขึ้นไปจัดได้ว่าเป็นคันเบ็ดที่อยู่ในขั้นหนัก ถ้าเปรียบกับนักมวยก็อยู่ในระดับ แบนตั้มเวท คันประเภทนี้เหมาะที่สุดก็คือการตกปลาชายฝั่งที่มีบริเวณกว้างๆ ต้องการการเหวี่ยงเหยื่อที่มีระยะไกลๆ น้ำหนักเหยื่อก็สามารถที่จะแบกได้มาก สามารถที่จะใช้สายขนาดใหญ่ได้ การใช้รอกก็ควรให้พอดีกับคัน

คันประเภทนี้ไม่ค่อยได้รับความนิยมในบ้านเมืองเรา แต่ต่างประเทศนั้นมีการตกปลาชายฝั่งทะเลกันมาก เพราะว่าภูมิประทศทางบ้านเมืองเขาเหมาะกับการตกปลาชายฝั่งทะเลมากกว่าของ เรา คันเบ็ดขนาดนี้จึงได้รับความนิยมพอสมควรบ้านเราแถบชายฝั่งทะเลก็มีตกกัน บ้าง แต่ไม่ใช้ใหญ่ขนาดนี้ ที่เห็นๆ ก็ประมาณ 2 ฟุตเต็มที่

มีคันเบ็ดอีกประเภทหนึ่งที่มีราคาถูก เรียกว่าคันเสาอากาศ เป็นที่นิยมของเหล่าบรรดามือใหม่ๆ เด็กๆ และเหมาะที่จะใส่กระเป๋าได้สะดวก แต่ข้อเสียก็คือคันเบ็ดชนิดนี้มีความแข็งแรงน้อยมาก เนื่องจากมีการต่อหลายข้อ การผลิตจึงต้องทำเนื้อให้มีความบางเพื่อที่จะได้ดึงเข้าดึงออกได้สะดวก จึงไม่สามารถที่จะทำให้หนาได้

สมัยนี้มีผู้ที่ผลิตคันที่มีความตันเรียกกันว่าคันตัน มีความเหมาะสมในการตกปลาที่มีน้ำหนักตัวมากๆ ส่วนมากจะไม่ทำยาวมากนัก คันพวกนี้เหมาะที่จะตกปลาตามแนวสะพาน ตอหม้อหรือการจอดตกบนเรือ

คันเบทคาสติ้ง

คัน เบทนี้ มักเป็นที่นิยมกันในบรรดาพวกมือเบท มีคำพูดที่ว่า หากว่าตกปลาด้วยเบทแล้ว มักจะไม่หันกลับมาใช้สปินนิ่งอีกเลย ความเป็นจริงอย่างไรไม่รู้เหมือนกัน แต่ที่ถูกต้องน่าจะเป็นความถนัดในการใช้มากกว่า

คันเบทเป็นคันเบ็ดประเภททีออกแบบได้สวยงาม ไม่ว่รจะเป็นสีสัน ลายไดด์หรือการจัดเรียงลายไกด์ที่ได้ความเหมาะสม ไกด์ของคันเบทคาสติ้ง จะต่างกับคันสปินนิ่งตรงที่ว่าขนาดจะเรียงกัน ตัวล่างสุดจะไม่ใหญ่เหมือนสปินนิ่ง กลับเล็กและไล่ขนาดได้เรียบร้อย

คันเบทคาสติ้งนั้นเป็นคันที่มีราคาค่อนข้างแพง มีราคาหลักหลายพัน เพราะการทำคันนั้นทางผู้ผลิตเองบอกว่าใช้วัสดุดีจึงต้องขายในราคาแพง

ความยาวของคันเบทคาสติ้งนั้นดูเหมือนจะมีให้เลือกกันตั้งแต่ 7 ฟุตขึ้นไป

การใช้สายขึ้นอยู่กับการระบุที่ข้างคันเบ็ด ใช้ตกปลาได้ทุกประเภท การใช้เมื่อประกอบกับรอกแล้ว ค่อนข้างจะใช้ยากอยู่สักหน่อย ต้องใช้เวลาการฝึกตีอยู่ระยะหนึ่ง เมื่อคล่องแล้วจะเกิดความคล่องตัวขึ้นเอง

สรุปแล้วคันเบทคาสติ้งนั้นไม่แตกต่างจากสปินนิ่ง มากนัก แต่ถ้าให้เปรียบเทียบในเรื่องของความสวยงามแล้วคันเบทคาสติ้งมีความเพรียว สวยกว่าคันสปินนิ่งเป็นแน่ แต่ก็เป็นเรื่องของใจด้วยอีกนั่นแหละ 

คันทอลลิ่ง 

คัน เบ็ดประเภทนี้เป็นคันระดับหนัก ใช้ตกปลาทะเลโดยเฉพาะ แต่ก็มีบางท่านำเอามาตกปลาน้ำจืดที่มีพละกำลังมากๆ เช่นปลากดแก้ว คันทรอลิ่งนั้นเป็นคันเบ็ดที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อเกมการตกปลาทะเล โดยการลากไปกับเรือในความเร็วช้าๆ เรื่อยๆ จนกว่าจะมีปลามากินเหยื่อ โดยเหยื่อที่ใช้นั้นมีทั้งเหยื่อปลอมและเหยื่อเป็น

ความยาวของคันทรอลิ่งนั้นจะยาวตั้งแต่ 6 ฟุตขึ้นไป แต่จะไม่เกิน 8 ฟุต เพราะจะไม่สะดวกในการตกบนเรือ คันทรอลิ่งนั้นสามารถถอดได้เป็นส่องท่อนการที่จะถอดนั้นจะสามารถถอดได้ตรง เหนือด้ามจับขึ้นมา โดยจะมีเกลียวและตัวบังคับอยู่บริเวณมือจับนั่นเอง

คันทรอลิ่งนั้นจะต้องประกอบกับรอกขนาดใหญ่ที่เรียกว่ารอกทริลิ่งด้วยเช่น เดียวกัน ขนาดนั้นขึ้นอยู่กับ อันที่จริงแล้วรอกทรอลิ่งก็คือรอกเบทเรานี่เอง แต่ขนาดใหญ่เกินจาก 2 โอ ตามที่เรียกกัน ก็ถือว่าเป็นทรอลิ่ง

คันทรอลิ่งนั้นมีความแข็งแรงทางเป็นพิเศษ มีให้เลือกทั้งคันตันและคันกลวง คันกลวงนั้นจะมีน้ำหนักเบากว่า แต่ความแข็งแรงมักจะสู้คันที่ต้นไม้ได้ มีให้เลือกหลายแบบหลายขนาด ตั้งแต่ 20 ปอนด์ ไปจนถึงเป็นร้อยๆ ปอนด์

ลวดลายของการพันไกด์บนคันเบ็ดทรอลิ่งนั้น ถือได้ว่าเป็นจุดเด่นของคันอีกอย่างหนึ่งก็ได้ เจ้าของคันเบ็ดมักจะว่าจ้างพันลายไกด์เป็นราคาที่แพงมากเรียกว่าการบิ๊วคัน ใหม่เพื่อประชันความงามบนคันเบ็ด ก็เป็นการสร้างรายได้อย่างงามอีกอย่างหนึ่งสำหรับผู้มีฝีมือ

คันโบตร๊อค

คันเบ็ดประเภทนี้ก็เป็นคันเบ็ดที่ใช้ตก ได้ทั้งทะเลและน้ำจืด เป็นคันท่อนเดียวไม่มีการต่อความยาวจะยางตั้งแต่ 5½ ฟุตขึ้นไปแต่ไม่เกิน 7 ½ ฟุต หากว่ายาวกกว่านั้นแล้วก็นำเอาไปใช้จะไม่สะดวก จึงนิยมทำมาเคยยาวยาวที่กำหนดให้

คันประเภทนี้นอกจากจะแข็งแรงแล้ว ยังทนทางอีกด้วย หากเป็นคันที่ตันแล้วใช้เป็นไม่ตีสุ…ได้เลย ผู้เขียนเองเคยซื้อคันประเภทนี้มาใช้คันหนึ่ง มีความแข็งมาก เอาลูกมะพร้าวลูกใหญ่ๆ แล้วข้างได้เลย

คันเบ็ดโบ๊คร๊อกนี้ มีการสร้างเหมือนกับคันทรอลิ่งทุกอย่าง ตั้งแต่ไกด์ ลายด้ามจับ หากจะผิดกันก็ตรงที่ถอดไม่ได้เท่านั้นเอง

การใช้ก็ใช้ทรอลิ่งได้ดีเหมือนกับการทรอลิ่งอาจจะแข็งแรงกว่าเวลาอัดปลาไม่ ต้องกังวลเรื่องข้อต่อจะหลุดหรือคลอนได้ เหมาะมากกับการอัดปลาที่มีขนาดใหญ่เรื่องของขนาดนั้นก็มีให้เลือกหลายขนาด เช่นกัน มือเบ็ดทะเลควรที่จะมีเอาไว้สักคันหนึ่ง

คันฟลาย

คันเบ็ดชนิดนี้ ได้รับความนิยมในการตกปลาในเมืองไทยมากนัก เพราะลักษณะในการตกปลาของเมืองเราต่างกันเมืองนอกมาก คันประเภทนี้เป็นคัดเบ็ดที่ออกแบบมาพิเศษให้ใช้ได้กับรอกฟลายเท่านั้น จึงจะตกปลาได้ดี และมีประสิทธิภาพ จากการทดลองอามาตกปลากับรอกชนิดอื่นแล้วดูไม่เหมาะสมและไม่ได้ผลดีเลย

คันฟลายนั้นออกแบบมาให้ส่วนของคันเบ็ดอ่อนมาก เพื่อที่จะได้ส่งเหยื่อและสายเบ็ดออกไปได้สะดวกขึ้นน้ำหนักของสายก็มี น้ำหนักเบา อีกทั้งเหยื่อนั้นก็เป็นชนิดที่เบามาก เหยื่อนั้นจะเป็นจำพวกแมลง หรือเหยื่อปลอมที่ทำเลียนแบบแมลงแต่มีความแตกต่างไม่แพ้กัน

เมื่อดูรูปร่างลักษณะของคันเบ็ดฟลายแล้ว หลายคนที่ไม่สันทัด เรื่องคันเบ็ดจะคิดว่าเป็นคันเบ็ดสปิ่นนิ่งได้ เพราะความแตกต่างกันไม่มากเท่าไรนัก จะสังเกตได้ตรงที่วาคันเบ็ดฟลายนั้น มีด้ามสำหรับจับด้านบนเท่านั้น ไม่มีด้ามจับด้านล่างคือมีแค่ด้ามจับด้านบนต่อลงมาคือที่ยึดขารอกฟลาย REEL SEAT

ในลักษณะของไกด์ คันเบ็ดฟลายนั้น จะมีวงไกด์วงแหวนที่มีขนาดเล็กกวาคันสปินนิ่งเล็กน้อย ไล่เรียงไป ตลอดทั้งคัน

คันฟลาย เหมาะกับการตกปลาในลำธารน้ำที่ มีความลึกไม่มาก เรียกกว่าสามารถที่จะเดินลุยตกปลาได้ ส่วนมากในเมืองนอกมักจะตกปลาโดยคันเบ็ดฟลายด้วยการเดินไปในลำธารแล้วตี เหยื่อปลอดไปเรื่อยๆ เรียกความสนใจให้ปลาออกมากินเหยื่อ แต่เมืองไทยเรานั้น การตกแบบนั้นหาแทบไม่ได้เลยจะเรียกให้เต็มปากก็ได้ว่า ไม่มีเลย จึง ถือว่าคันประเภทนี้ไม้ได้รับความนิยมนำมาใช้นบ้านเรา แต่การที่จะมีเก็บเอาไว้ก็ไม่แปลกอะไร ส่วนราคาก็มีให้เลือกตั้งแต่หลักร้อยละและหลักพัน มีทั้งถูกและแพง ขึ้นอยู่กับคุณภาพของวัสดุที่นำมาทำนั่นแหละ 

คันชิงหลิว 

คนเบ็ดชิงหลิวนั้นเป็นคันเบ็ดที่ได้รับ ความนิยมไม่แพ้คันสปินเหมือนกันคิดว่าท่านที่ชอบตกปลาจะต้องอดไม่ได้ที่จะ ต้องมีคันเบ็ดชนิดนี้ติดท้ายรถเอาไว้ คันเบ็ดชิงหลิวนั้นเป็นการเลียนแบบมาจาก ค้นไม้ไผ่เรานี้เอง แต่คันชิงหลิวนั้นสามารถที่จะหดเข้าและดึงออกได้ ความยาวของคันเบ็ดชิงหลิวนั้นมีความยาวแต่ 10 ฟุตขึ้นไป ถึง 15 ฟุตเป็นส่วนมาก

วัสดุที่นำเอามาทำนั้น ส่วนมากจะเป็นประเภทไฟเบอร์กลาส หรือยางยี่ห้ออาจมีวัสดุประเภทแกรไฟร์รวมอยู่ด้วย ซึ่งนั้นก็หมายความว่า ราคาก็จะต้องแพงไปตามกันไปด้วย

คันชิงหลิวเป็นคันเบ็ดที่เหมาะสำหรับที่ จะตกปลาขนาดเล็ก มีน้ำหนักไม่เกิน 2 กิโล เรียกกันว่าได้ตัวประมาณ 2 กิโล ก้อัดกันอยู่นานกว่าจะเอาขึ้นมาได้ การตกปลาด้วยคันชิงหลิวนั้น ต้องอาศัยใจเย็น หากใจร้อนก็มีหวังไม่ขาดก็คันหัก

ความอ่อนของคันเมื่อตกปลาได้จะโค้งงอได้รูปทรงสวยงาม มองดูแล้วนำหวาดเสียวสำหรับคนดู แต่มันสำหรับคนอัด

โอกาสที่ใช้มักจะเหมาะกับการตกปลาตามบ่อ บึง หรือแนวริมตลิ่งชายฝั่งทั่วไป คันเบ็ดประเภทนี้มีวิธีการตกอยู่ค่อนข้างมากสักหน่อย

คันเบ็ดชิงหลิวนั้นไม่มีการประกอบกับรอกใดๆ เพราะไม่มีที่ยึดขารอก reel seat แม้แต่สายก็ยังคงใช้ผูกที่ปลายคันเบ็ด โดยที่ทางคันเบ็ดนั้นจะทำห่วงมาให้หรือบางทีก็ทำมาเป็นสายสำเร็จที่ปลายคัน เลยก็มี

คันเบ็ดชิงหลิวนั้นจะมีประสิทธิภาพมากขึ้นเมื่อนำเอามาประกอบกับทุ่นชิงหลิว ซึ่งเป็นทุ่นที่ผลิตออกมาคู่กับคันเบ็ดโดยเฉพาะ

สายที่ใช้นั้นไม่ควรที่จะเป็นสายใหญ่จนเกินไป สายที่เหมาะสมควรมีขนาดไม่เกิน 15 ปอนด์เป็นอย่างมาก 

Read More